Son haftalarda Amerika Birleşik Devletleri (ABD) ve Çin arasındaki ticaret savaşları çok konuşulur hale geldi. ABD bu konuda ilk adımı atan taraf oldu. Çin, ilk adımı atan taraf olmayacağını daha önce açıklamıştı ve ABD’nin vergileri artırmasına istinaden Çin de ABD’den ithal edilen bazı ürünlerin gümrük vergilerini yükseltti.

 

Harareti giderek artan bu “ticaret savaşı” sebebiyle bu hafta iki ülke arasındaki ticaret hacmini inceledim.

 

Çin Ne Alıyor?

Çin’in son 5 yıl ithalatı 2 trilyon dolara yakın seyretmiş. 2017 yılında 1,8 trilyon dolarlık ithalat gerçekleştirmiş.

Bu ithalat rakamının 177 milyar doları Güney Kore, 165 milyar doları Japonya, 154 milyar doları ise ABD’den yapılmış. Yani ABD, Çin’in ithalat yaptığı 3.ticaret ortağı. ABD, Çin’in ithalatında %8,4’lük bir paya sahip.

Son 5 yıl incelendiğinde bu rakamlar aynı seviyelerde seyretmiş.  Çin 150 milyar dolar civarında ithalat yapıyor ABD’den.

Çin’in ABD’den ithal ettiği ürün detaylarına baktığımızda ilk sırada 17 milyar dolar ile elektrikli makine ve ekipmanları yer alıyor. Daha sonra 16 milyar dolar ile makine ve mekanik aletler yer alıyor. 3.sıradaki ithalat kalemi 15 milyar dolar ile taşıtlar.

Ürün Grubu	Çin’in ABD’den İthalatı
	2015 Değeri	2016 Değeri	2017 Değeri
Toplam	148.693.056	135.120.133	154.839.684
Elektrikli makine ekipmanları; ses kaydedici, televizyon….	19.526.406	15.829.194	17.382.453
Makine, mekanik cihazlar ve parçaları	15.896.036	14.507.915	16.523.408
Taşıtlar	13.199.949	13.983.518	15.091.011
Yağlı tohumlar	12.982.634	14.430.027	14.553.808
Hava taşıtları ve parçaları	16.146.680	13.285.231	14.254.991
Optik, fotografik ve sinema cihazları	11.315.724	11.188.694	11.738.013
Mineral yakıtlar	2.654.151	2.400.660	7.263.803
Plastik ve maddeleri	6.295.624	6.085.147	6.975.818
Diğer emtialar	42.134	366.990	5.518.449
Ahşap ve lifli, selülozik maddeler	3.929.200	3.799.165	4.383.081

 

ABD Ne Alıyor?

ABD, dünyanın en büyük ithalatçısı. Daha önce yazdığım şu yazıda belirtildiği üzere dünya ithalatının %14’ünü ABD gerçekleştiriyor. Bu durum, 2017 yıl rakamları incelendiğinde de değişmemiş. 2016 yılında 16 trilyon dolarlık dünya ticaret hacmi 2017 yılında 17.7 trilyon dolar olarak gerçekleşti. 2017 yılı ABD ithalat rakamı ise 2.4 trilyon dolar. ABD, ithalattaki %14’e yakın pazar payını korumaya devam ediyor.

ABD’nin ithalat yaptığı ülkeler incelendiğinde ilk sırada Çin göze çarpıyor. 2.4 trilyon dolarlık ithalatın 526 milyar doları, Çin’den gerçekleştiriliyor. Daha sonra 300 milyar dolar ile Meksika ve Kanada yer alıyor. Çin, ABD’nin ithalat yaptığı en büyük pazar. Son yıllar incelendiğinde bu durumun geçmiş yıllarda da böyle olduğu görülüyor. %20’lik ithalat Çin’e ait.

 

 

Ürün Grubu	ABD’nin Çin’den İthalatı
	2015 Değeri	2016 Değeri	2017 Değeri
Toplam	504.028.117	487.442.383	526.188.490
Elektrikli makine ekipmanları; ses kaydedici, televizyon….	136.006.204	131.611.279	150.029.430
Makine, mekanik cihazlar ve parçaları	107.032.108	102.045.966	112.401.889
Mobilya, yatak ve ekipmanları	30.844.956	31.519.667	34.833.913
Oyuncak, oyun ve spor ekipmanları	25.765.228	25.407.595	26.749.278
Plastik ve maddeleri	15.451.729	15.605.084	17.571.585
Taşıtlar	13.895.361	14.254.652	15.569.531
Giysi ve elbise, örme/dokuma	16.930.311	16.100.414	14.890.956
Ayakkabı, kundura	17.969.253	16.303.268	14.839.955
Giysi ve elbise, örme/dokuma olmayan	15.345.832	15.029.138	13.516.168
Demir çelik	11.352.886	11.165.078	12.399.297

 

Ne Olacak?

Rakamlar incelendiğinde ABD’nin Çin’den ithalatının (526 milyar dolar), Çin’in ABD’den yaptığı ithalatın (154 milyar dolar) 3 katından fazla olduğu görülüyor. Dünyanın en büyük ithalatçısı olan ABD, Çin’den de büyük miktarda ithalat yapıyor. Trump basit bir mantıkla ilave gümrük vergileri ile cari açığı azaltmayı planlamış olabilir. Çünkü ihracatı artırmak yerine ithalatı azaltma önlemleri daha kısa vadede sonuç veriyor. Fakat ABD, Çin’den ithal ettiği ürünleri işleyerek satıyor ise ilave gümrük vergileri bir işe yaramayacaktır. Her iki ülkenin karşılıklı ithalat ürünlerinde elektrikli makine, ses kaydediciler ve mekanik makineler görünüyor. Aynı kalemler olup olmadığını detaylı olarak incelemek gerek.

 

Velhasıl şu an itibariyle iki ülke arasında ithalatı gerçekleştirilen birçok ürüne ek gümrük vergisi getirildi. Bu; tüketiciler ve firmalar için ne anlama geliyor? En basit haliyle Çin ve ABD üreticileri/tüketicileri, artık daha pahalıya ürün alacak. Belki bazı ürünlerin ithalatı yapılmayacak.

Uzun vadede ise sorulacak birçok soru var:

• Fiyat artışları talebi azaltacak mı?
• Ticaret savaşı ne kadar sürecek?
• Taraflardan biri bu ticaret savaşını sona erdirecek mi?
• Sona erdiren taraf pes etmiş mi sayılacak?
• Bu mücadele, diğer ülkeleri nasıl etkileyecek? ABD’ye girmek isteyen ülkeler için fırsat olacak mı?

 

Bu soruların cevaplarını zaman içerisinde beraber göreceğiz. Savaşın her türlüsüne karşıyız. Son sözü, ATATÜRK’e bırakıyorum:

 

Yurtta sulh, cihanda sulh

 

Ümit Osman YILMAZ

ihracateksperi.com