Demuraj…İhracat ve ithalatta sık duyulan bir kelime. Birçok firma duyuyor fakat ne olduğunu bilmiyor. Bazı firmalar ise detaylarına çok hakim değil. Bu yazıda bu terimin ne olduğuna beraber bakacağız.

 

Dünya deniz yolu taşımalarının %50’den fazlası konteynerler aracılığı ile yapılıyor. Bu yoğun trafiğin aksamadan ve verimli şekilde işlemesi için konteynerlerin hangi limanda ne kadar kalınacağının bilinmesi, nakliye firmaları için çok önemli. Belirtilen süre içinde belirtilen yükleme/boşaltmalar yapıl(a)mazsa nakliye firmaları, ihracatçı/ithalatçı firmalara maddi yaptırımlar uygularlar. Bu yaptırımlardan biri de demuraj.

 

Serbest Süre

Demurajın ne olduğuna bakmadan önce başka bir terim olan serbest sürenin ne olduğunu anlamak gerekiyor.

Konteyner, gemiden indirildikten sonra belirli bir süre taşıyıcı firmanın herhangi bir ücret talebi olmaksızın limanda bekleyebilir. Bu süreye serbest süre adı verilir, İngilizce karşılığı “free time” olarak geçer. İhracat uygulamalarında genellikle İngilizce terimi kullanılır.

Serbest süre, ülkeye, limana, konteyner çeşidine ve hatta nakliye firmasına göre değişebilmektedir. Standart kuru yük konteynerlerinde serbest süre 7 gündür. Soğutmalı konteynerlerde ise genellikle 5 gün olarak uygulanır.

 

Serbest süre, konteyner, gemiden tahliye edilince başlar. Bazı firmalar tahliye edilen günü de bu süre içerisinde sayarken bazıları ertesi gün süreyi başlatır. Bu durumu, nakliye firması ile baştan görüşmenizi öneririm.

 

Serbest süre içerisinde ithalatçı firma, gümrük işlemlerini tamamlayıp malları deposuna alır ve boş konteyneri belirtilen yere (liman/depo) teslim eder. Eğer gümrük işlemlerini bitiremezse/bitiremeyecekse farklı önlemler alınabilir. Bu konuyu başka bir yazıda detaylı olarak inceleyeceğiz.

 

Demuraj Nedir?

Serbest sürenin ne olduğuna baktıktan sonra demurajı anlamak çok daha kolay. Demuraj; ithalatçı firmanın belirtilen serbest süre içerisinde konteyneri boş olarak nakliyeciye teslim edememesi durumunda oluşan masraftır. Bir nevi, nakliyeci tarafından firmaya kesilen cezadır.

Demuraj, gün sayısına göre hesaplanır. Firmalar genelde haftalar bazında demuraj hesaplaması yaparlar. Örneğin 8-14.günler arasında 20 USD/gün 15-21.günler arasında 40 USD/gündür. Gün sayısı arttıkça gün başına demuraj maliyeti de artar. Sektördeki nakliye firmalarından olan Arkas’ın demuraj tarifesini şuradan inceleyebilirsiniz.

 

 

Demuraj Neden Oluşur?

Demuraja sebep olan durumlar genelde vesaik kaynaklıdır. Yükleme evraklarının tam olmaması ve bu sebeple malların gümrük işlemlerinin yapılamaması sebebiyle oluşabilir. Yükleme evraklarının zamanında ulaşmaması sebebiyle de ödemek durumunda kalınabilir.

 

Demuraj masrafları, konteyner çeşidi ve büyüklüğüne göre; liman, ülke ve taşıyıcı firmaya göre değişir. Her ülke için tek bir masraftan bahsetmek mümkün değil. Bu nedenle taşıyıcı firma ile demuraj konusunu baştan netleştirmekte fayda var. Hangi süre sonunda ve ne kadarlık bir ödeme söz konusu baştan bilmek çok daha sağlıklı olacaktır.

 

Demurajsız yüklemeler dilerim.

 

Ümit Osman YILMAZ

ihracateksperi.com