21 Ekim 2021 tarihinde Merkez Bankası’nın 200 bps faiz indirimi neticesinde döviz kurları TL karşısında değer kazandı. Daha doğrusu Türk lirası ciddi anlamda değer kaybetti.
Döviz kuru arttığında hemen her firmanın dilinde “ihracata başlamak için uygun zaman, ihracatımızı artırırız” söylemleri dolaşıyor. Peki gerçekten öyle oluyor mu? Bu soruya cevap vermek için aşağıdaki kriterleri değerlendirmek gerekiyor:
- Maliyetleriniz dövize endeksli mi?
Ülkemizde birçok sektörün hammaddeleri veya üretim girdileri ithal ediliyor. İthal edilmeyenlerin de hammaddeleri yurt dışında üretildiği için dövize endeksli olarak fiyatlanıyor. Böyle bir durumda sadece dövizin yükselmesi ile ihracatını artıracağına inanmak ne kadar mümkün? Maliyetler de artacağı için yurt dışı satış fiyatı artmak durumunda.
Bu konuda daha önceki yıllarda detaylı bir yazı yazmıştım.
- Yurt dışındaki firmalar da döviz kurlarından haberdar
Yurt dışındaki müşteriniz ve/veya görüştüğünüz firmalar da Türkiye’deki kurları takip ediyorlar. Döviz kurunun arttığı durumlarda üreticiye, fiyatı düşürmesi için baskı yapan birçok firma biliyorum. Her firma daha kârlı olarak almak ister. Kur arttıkça bu baskı ile karşılaşacak ve maliyetlerinizin de dövize endeksli olduğunu açıklamak zorunda kalacaksınız.
- İhracata başlamak isteyen firmalar
Kur yükseldi diye ihracata başlamak isteyen firmalar, bu madde size. Sadece kur yükseldi diye ihracata başlanmaz. Kur yükseldi diye başlayan firmalar kur düştüğünde ihracattan vaz mı geçecekler? İhracata başlamak için farklı nedenler olmalı. Bu nedenlere dair daha önce yazdığım yazıyı okuyabilirsiniz.
- Süreç Yasası
İhracatın da bir süreç olduğunu, bu alanda başta atılacak adımların yatırım olarak değerlendirilmesi gerektiğini görüştüğüm firmalara sürekli belirtiyorum. İhracata başlamak için niyetlenen firmalar umarım en kısa sürede ilk ihracatlarını gerçekleştirirler fakat ihracat; doğru pazarı tespit etmek, doğru firmaları belirlemek ve onlarla doğru şekilde iletişime geçmek gibi adımlardan oluşuyor. Bu adımların hepsi de bir süreç ve zaman alıyor. Bu nedenle kur yükseldi diye bu yola çıkmak evet sağlıklı fakat hemen rakamlarınıza yansımasını beklemeyin. Çok hızlı ve doğru adımlar atarak kısa sürede sonuç alan firmalar olsa da bu sürecin en az birkaç ay süreceğini hatırlayın.
Her ne olursa olsun, her firmanın ihracat yapmasını öneriyorum. İhracat; firmanın gelişimi, riskin dağıtılması, kâr marjının artırılması gibi birçok alanda yarar sağlıyor. Bu nedenle kur yükselişi ile niyetlenerek yola çıkılabilir fakat kök neden kurun yükselmesi olmamalı. Her firma için bu kök neden üzerinde çalışılması gerekiyor.
İhracatınızın daim ve kârlı olmasını diliyorum.
Ümit Osman YILMAZ
ihracateksperi.com