Ticari fatura, ihracat yapıldığında düzenlenen bir belgedir. Ürün satıldığında yurt dışındaki müşteriye düzenlenen faturadır. İngilizce karşılığı “commercial invoice” olarak geçmektedir. Proforma fatura ile benzer bilgilere sahiptir.
İhracatçı firmalarda yükleme yapıldıktan sonra sıra, gerekli evrakı hazırlamaya gelir. Yapılan yüklemeye istinaden ticari fatura, çeki listesi, konşimento, ATR/EUR1 gibi belgeler hazırlanır. Bu belgelerin bir kısmını ihracatçı firma kendisi hazırlarken bir kısmını verdiği bilgiler ile başka firmalara (gümrük müşaviri, nakliye firması vb) hazırlatır. Ticari fatura, ihracatçı firmanın bizzat hazırladığı bir belgedir.
Ticari fatura; TL olarak kesilen mali fatura ile aynı tutara sahip olmasına karşılık müşteriye gönderilmesi için hazırlanan bir vesikadır.
Bu belge, ihracatçı firma tarafından A4 kâğıda basılır. İngilizce olarak hazırlanır. İhracatçı firma tarafından antetli kağıt üzerine basılan fatura kaşe+imza yapılarak ödeme şekline göre bankaya veya müşteriye gönderilir.
Ticari faturanın kaç adet talep edildiği sipariş aşamasında ithalatçı tarafından belirtilir. Akreditifli ödemelerde akreditifin “gerekli dokümanlar” kısmında kaç orijinal kaç kopya talep edildiği açıklanmaktadır.
Ticari Faturada Neler Belirtilir?
Ticari fatura, içerdiği bilgiler bakımından proforma faturaya benzemektedir. Proforma faturada bulunan birçok bilgi, bu belgede de bulunur.
İhracatçı firma bilgisi (firma adı, adresi, iletişim bilgileri) olmazsa olmaz bilgidir.
Aynı şekilde ithalatçı firma bilgisi de net olarak belirtilmelidir.
Mal tanımı,açıkça belirtilmelidir. Herhangi bir ihtilafa yer vermemek adına mal tanımının olabildiğince detaylı belirtilmesi yararlı olacaktır. Ambalajı, gramajı, malların toplam ağırlığı, ebat gibi detay bilgilerin de belirtilmesini öneririm.
Fiyat, belirtilmesi şart olan bir diğer alandır. Birim fiyat ve toplam miktarı ayrı ayrı belirterek toplam tutarı belirtmenizi öneririm. Birim fiyat beyanında teslim şekline göre farklı yöntemler (aşağıda açıklanmıştır) mevcuttur. Birim fiyatı belirtirken para birimini de net olarak belirtiniz. “Dolar” yazmak yerine “Amerikan doları” gibi net tanımlar kullanınız.
Teslim şekli, fiyatı etkilediği için belirtilmelidir. Bazı firmalar navlunun ayrı olarak belirtilmesini isterken bazılarında toplam olarak ürün bedelinin belirtilmesi yeterli olmaktadır. Navlunun ayrı olarak belirtilmesi talep ediliyorsa (CFR teslim şekli ile sattığınızı öngörüyoruz) FOB teslim şekline istinaden fiyat belirtilir, altına navlun rakamı eklenerek CFR fiyat belirtilir. Müşterinin bu şekilde bir isteği yok ise navlun, ürünün toplam bedeline eklenerek birim fiyata göre tek bir fiyat belirtilir.
Malların menşei, belirtilmesini önerdiğim bir bilgidir. Ödeme şeklinin akreditif olduğu ihracatlarda bu bilginin fatura üzerinde belirtilmesi talep edilebilir. Ödeme şekli akreditif olmasa da yapılan ihracatlarda ürün menşeinin belirtilmesi naçizane önerimdir.
Her belgenin bir numarası ve tarihi olmalıdır. Faturada da bu bilgiler belirtilmelidir. Fatura no için Türkçe fatura numarasını kullanmayı tercih eden firmalar olduğu gibi fatura düzenleme tarihini, fatura no olarak kullanan firmalar da bulunuyor. Yani 16.01.2019 tarihinde kestiği faturayı 16012019 veya 20190116 şeklinde numaralandıran firmalar mevcut. Siz de kendinize göre bir sistem geliştirebilirsiniz fatura numaralandırma konusunda.
Ödeme şekli, proforma faturada belirtildiği üzere ticari faturada da belirtilmelidir.
Ticari Fatura – Ek Bilgi
Ticari faturada, yukarıda belirtilen bilgilere ek olarak ilave bilgiler vermek de mümkündür. Müşterinizin sipariş numarasını belirtmek hem sizin takibiniz hem de müşterinizin eşleştirmesi için kolaylık sağlayacaktır. Bunun yanı sıra ihracatçı firmanın banka bilgisi, ithalatçı banka bilgisi (özellikle akreditifli ödemelerde talep edilebilir) belirtilebilir. Akreditifli ödemelerde akreditif numarasının her belgede belirtilmesi gerektiği için ticari faturada da belirtilmelidir. Akreditifte bununla ilgili özel şartları detaylı şekilde incelemenizi öneririm.
Taşıma şekli, taşıma bilgilerini de fatura üzerinde belirtmeniz sizin de takibiniz açısından faydalı olacaktır. Gemi adı, sefer no gibi bilgileri vermeniz; alıcının ürünü takip etmesini kolaylaştıracaktır.
Bol bol ve yüksek miktarlı ticari fatura düzenlediğiniz bir ay dilerim.
Ümit Osman YILMAZ
ihracateksperi.com